യുനസ്കോയുടെ ലോകപൈതൃകപ്പട്ടികയിൽ ഇടം നേടിയിട്ടുള്ള പശ്ചിമഘട്ടം, ലോകത്തിലെ ജൈവവൈവിധ്യത്തിൻറെ ഏറ്റവും സവിശേഷതയാർന്ന എട്ട് ഹോട്ട്സ്പോട്ടുകളിൽ ഒന്നാണ്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന കേരളത്തിലെ വനങ്ങൾ, ഉഷ്ണമേഖലാവനങ്ങൾ, പുൽമേടുകൾ, തണ്ണീർതടങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ സമ്പന്നമായ ജൈവവൈവിധ്യത്തിനും അതുല്യമായ പരിസ്ഥിതി വ്യവസ്ഥകൾക്കും ഏറെ പ്രസിദ്ധിയാർജ്ജിച്ചതാണ്.
ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ വനവിഭവങ്ങളുടെ ആസൂത്രണത്തിൽ സുസ്ഥിരമായ ഉപയോഗവും, പാരിസ്ഥിതിക സന്തുലിതാവസ്ഥയും ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിനായി വനവിഭവങ്ങളുടെ ചിട്ടയായ വിലയിരുത്തലും പരിപാലനവും സംരക്ഷണവും ഉൾപ്പെടുന്നു. ജൈവവൈവിധ്യ സംരക്ഷണം, ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ സേവനങ്ങൾ, ജനസമൂഹവുമായുള്ള ഇടപഴകൽ, സുസ്ഥിരവിളവെടുപ്പ്, വന്യജീവിസംരക്ഷണം, കാട്ടുതീ നിയന്ത്രിയ്ക്കൽ, കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം പൊരുത്തപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയാണ് വനവിഭവ ആസൂത്രണത്തിൻറെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ.
വനനശീകരണം, ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ ശിഥിലീകരണം, അധിനിവേശ ജീവിവർഗ്ഗങ്ങൾ, മനുഷ്യ-വന്യജീവി സംഘർഷം എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ളയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ പശ്ചിമഘട്ടത്തിലേയും കേരളത്തിലേയും വനവിഭവങ്ങളുടെ ആസൂത്രണത്തിൽ നിരവധി വെല്ലുവിളികൾ അഭിമൂഖീകരിക്കുന്നുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും വനപരിപാലനത്തിൽ ആവാസവ്യവസ്ഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സമീപനരീതി, കാർഷിക വനവൽക്കരണത്തിൻറേയും സുസ്ഥിരകൃഷിരീതികളുടെയും പ്രോത്സാഹനം, ജനസമൂഹങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സംരക്ഷണ സംരംഭങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ള കാര്യക്ഷമമായ സംരക്ഷണ പരിശ്രമങ്ങളും നടക്കുന്നുണ്ട്.
1988 ലെ ദേശീയ വനനയം, 1972-ലെ വന്യജീവി സംരക്ഷണനിയമം, 2006-ലെ വനാവകാശനിയമം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ നയങ്ങളും നിയമങ്ങളുമാണ് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലും കേരളത്തിലുമടക്കം ഇന്ത്യയിലെ വനവിഭവ ആസൂത്രണത്തെ മുന്നോട്ട് നയിക്കുന്നത്. ഇവ സുസ്ഥിര വനപരിപാലനത്തിനും ജൈവവൈവിധ്യ സംരക്ഷണത്തിനുമുള്ള ചട്ടക്കൂട് ഒരുക്കിനൽകുന്നു.
വെല്ലുവിളികളെ അഭിമുഖീകരിയ്ക്കുന്നതിനും ഫലപ്രദമായ സംരക്ഷണതന്ത്രങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുന്നതിനുമായി നടത്തുന്ന ശ്രമങ്ങൾ ഈ ആവാസവ്യവസ്ഥകളുടെ ദീർഘകാല ആരോഗ്യവും പ്രതിരോധശേഷി നിലനിർത്തുന്നതിനും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്.